بازی با مو و یا کندن مو (تریکوتیلومانیا)

شاید تابه‌حال نام اختلال کندن مو را شنیده باشید. یا با افرادی برخورد کرده باشید که در هنگام اضطراب یا وارد شدن یک فشار روانی به آن‌ها، اقدام به کندن موی سر، ابرو یا مژه‌های خود و یا حتی ریش و دیگر نواحی بدن خود می‌کنند.
این کار به نظر افرادی که به این اختلال مبتلا نیستند، غیر معمول، ناخوشایند و حتی عجیب به نظر می‌رسد. اما برای فردی که با اختلال کندن مو روبه‌رو است، راهی برای فرار از فشار و تنش‌های روانی است.
اختلال کندن مو یک اختلال روانشناختی شایع در میان افراد مختلف است و مهم‌تر از همه اینکه تمامی سنین را در بر می‌گیرد. این اختلال می‌تواند اعتمادبه‌نفس فرد را به طور جدی کاهش دهد و او را از حضور یافتن در اجتماع باز دارد.
در این مطلب از وبلاگ افق سلامت قصد داریم درباره اختلال کندن مو، دلایل و عوارض آن صحبت کنیم.
بنابراین اگر دوست دارید این اختلال را بشناسید و با نشانه‌های آن آشنا شوید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.

اختلال کندن مو را بشناسیم

اختلال کندن مو که با نام تریکوتیلومانیا هم شناخته می‌شود، نوعی اختلال روانشناختی است که در آن فرد به دلیل قرار گرفتن تحت فشار زیاد و استرس و اضطراب اقدام به کندن موی سر، ابروها و مژه و ریش خود می‌کند.
این عمل وسواسی، یک کار تکرارپذیر و غیرقابل کنترل است که انجام آن باعث تاسی بخش‌های مختلف سر و بدن می‌شود. این کار خود باعث تشدید استرس و اضطراب و کاهش اعتماد‌به‌نفس می‌شود.
بنابراین ساده‌ترین تعریف از اختلال کندن مو این است که تریکوتیلومانیا یک اختلال روانشناختی است که فرد به صورت وسواسی و مکرر و برای کاهش سطح اضطراب و استرس خود به کندن موی سر یا سایر بخش‌های بدن خود می‌پردازد.

علائم وسواس کندن مو

بسیاری از اختلالات روانشناختی یا بهتر است بگوییم تقریبا اغلب اختلالات روانشناختی با علائم و نشانه‌های مهمی همراه است. وسواس کندن مو هم به طور کامل با نشانه‌های مشخصی همراه است که با دیدن آن‌ها می‌توان تا حدودی به وجود این اختلال پی برد.
البته باید این نکته را در نظر بگیرید که با دیدن هر علامتی نمی‌توان آن را به عنوان یک اختلال روانشناختی در نظر گرفت. بنابراین بهتر است این تشخیص تخصصی را به درمانگر بسپارید.
اما به طور کلی می‌توان نشانه‌های عمده‌ای را دید و به وجود یک اختلال شک کرد. مهم‌ترین نشانه‌ها و علائم بیماری تریکوتیلومانیا را می‌‎توان در موارد زیر دید:

• کندن مکرر مو به‌ویژه موی سر، مژه و ابرو و یا دیگر نقاط بدن. این نشانه زمانی که به طور تکرارپذیر و مداوم دیده می‌شود، نگران‌کننده است و خبر از یک مشکل روانشناختی در فرد می‌دهد.
• احساس مداوم فشار و تنش عصبی که پیش از کندن مو انجام می‌شود.
• ایجاد احساس خوشایند و رضایت‌بخش پس از انجام این عمل و کندن موها. در واقع فرد بعد از انجام این کار یک احساس آرامش درونی در مقابل استرس و فشار خود می‌کند.
• بازی کردن با مویی که کنده شده و یا مالیدن و کشیدن آن به صورت و لب‌ها. یعنی فرد با موی کنده شده خود مشغول می‌شود و تمام حواس خود را به آن معطوف می‌کند.
• کاهش قابل توجه میزان و حجم موهای سر، مژه و ابرو که به صورت کاملا مشخص دیده می‌شود.
• تصمیم چندباره برای ترک مو کندن و عدم موفقیت در آن.
• اقدام به کندن پوست دست، جویدن ناخن گاز گرفتن لب‌ها در برخی افراد مبتلا به وسواس کندن مو.
• مخفی کردن کندن مو از دیگر و تلاش برای انجام این کار در تنهایی.

دلایل کندن مو

با وجود شایع بودن اختلال کندن مو همچنان دلیل مشخصی برای این اختلال بیان نشده است. اما با این حال می‌توان دلایل و زمینه‌های گوناگونی را برای این اختلال در نظر گرفت که در موارد زیر جای می‌گیرد:

ژنتیک و سابقه خانوادگی

ژنتیک تقریبا نقش مهمی را در ابتلا به بیماری تریکوتیلومانیا ایفا می‌کند. در حقیقت اکثر افرادی که به اختلال کندن مو مبتلا هستند، در نزدیکان خود نیز این اختلال را مشاهده می‌کنند. به همین دلیل زمانی که در ژنتیک یک خانواده این اختلال وجود داشته باشد، در افراد درجه یک خانواده هم دیده می‌شود.

استرس شدید و اضطراب

در بسیاری از موارد استرس و اضطراب شدید و فشارهای روانی مداوم باعث ابتلای افراد به اختلال کندن مو می‌شود و این حالت را در آن‌ها تشدید می‌کند.

سن

گاهی اختلال تریکوتیلومانیا در یک بازه سنی خاص اتفاق می‌افتد و تا پایان زندگی با فرد باقی می‌ماند.
این اختلال معمولا در دوران پیش از نوجوانی یا در طول نوجوانی، اغلب در بازه سنی 10 تا 13 سالگی بروز می‌کند و اگر به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، تا پایان عمر با فرد باقی می‌ماند.

اختلالات روانشناختی

مجموعه‌ای اختلالات روانشناختی هم می‌توانند بیماری تریکوتیلومانیا را ایجاد کنند. معمولا افسردگی و اختلال وسواس اجباری به این اختلال هم منجر می‌شود.

عوارض اختلال کندن مو

اختلال کندن مو با عوارض و مشکلاتی همراه است که زندگی را برای فرد مبتلا به آن سخت‌تر می‌کند. پیامدهایی را که بیماری کندن مو به همراه دارد در موارد زیر جای می‌گیرند:

آسیب جسمی به پوست سر و موها

زمانی که فردی به اختلال کندن مو مبتلا می‌شود، با هر بار کندن موها در نواحی مختلف بدن، به پوست سر و بدن آسیب می‎رساند. این کار دربسیاری از موارد باعث بروز زخم و عفونت می‌شود و برای همیشه به ریشه  موها آسیب می‌رساند.

مشکلات گوارشی

برخی افراد مبتلا به تریکوتیلومانیا عادت دارند موهای کنده شده را بجوند یا بخورند. این کار باعث ایجاد گلوله‌های مو در دستگاه گوارش می‌شود. در نهایت این اتفاق موجب کاهش وزن شدید، تهوع و استفراغ و در موارد شدید، مرگ می‌شود.

مشکلات عاطفی

مبتلایان به این بیماری احساسات ناخوشایند بسیاری را مانند خجالت، تحقیر و شرم تجربه می‌کنند. در مواردی کاهش اعتمادبه‌نفس هم با این اختلال نمایان می‌شود و فرد از قرار گرفتن در جمع و ارتباط با افراد دیگر دچار نگارنی می‌شود. همچنین بروز شکل ظاهری خاص مانند تاسی در این اختلال، اعتمادبه‌نفس را برای رویارویی با افراد مختلف تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد.
استرس و اضطراب، اعتیاد به الکل و مواد مخدر هم از دیگر عوارض ابتلا به این بیماری است.

بهترین زمان درمان اختلال کندن مو

بسیاری از افراد درباره بهترین زمان اختلال کندن مو سوال می‌کنند. در این زمینه باید گفت از زمانی که علائم هشداردهنده این اختلال را مشاهده می‌کنید، بهتر است به دنبال درمان و مراجعه به روان درمانگر باشید.
متاسفانه هر اندازه درمان این اختلال به تعویق بیفتد، درمان نیز سخت‌تر خواهدشد و علائم شدت پیدا می‌کنند. بنابراین به محض مشاهده علائم تریکوتیلومانیا به روانشناس، روانپزشک و درمانگر متخصص مراجعه کنید.

درمان کندن مو

هر بیماری و اختلالی درمان مشخص و مخصوص به خودش را دارد. اختلال کندن مو نیز با به‌کارگیری برخی از روش‌ها قابل بهبودی است و می‌توان علائم و نشانه‌های آن را به صورت چشمگیری کاهش داد.
اولین قدم برای درمان تریکوتیلومانیا مراجعه به یک متخصص حرفه‌ای است که با روش‌های اصولی به درمان این مشکل درون شما اقدام کند.
برای درمان این بیماری به تشخیص درمانگر متخصص می‌توان از روش‌های زیر کمک گرفت:

رفتار درمانی

یکی از درمان‌های موثر درباره این بیماری، رفتار درمانی است. استفاده از این روش با کمک آموزش رفتارهای معکوس به خوبی کمک می‌کند که موقعیت اضطرابی و فشار روحی را در خودتان شناسایی کنید. بنابراین در لحظه‌ای که تصمیم می‌گیرید برای رسیدن به آرامش و کاهش استرس موهای خود را بکنید، رفتار دیگری را جایگزین آن می‌کنید.
مثل مشت کردن دست‌ها، فشردن خمیر بازی و … .

روان درمانی

در بسیاری از موارد شناسایی ریشه اختلال و پذیرفتن آن نقش بسیار موثری را در درمان ایفا می‌کند. به همین دلیل انتخاب روان درمانی به عنوان یکی از راه‌های درمانی مهم در نظر گرفته می‌شود.
روان درمانی به شما کمک می‌کند که با کمک و مداخله یک درمانگر حرفه‌ای، علائم آزاردهنده درونی خودتان را گیدا کرده و برای تغییر آن اقدام کنید.

دارو درمانی

دارو درمانی از دیگر روش‌های مهم و در بسیاری از موارد، موثری است که بسیاری از درمانگران آن را پیشنهاد می‌کنند.  یادتان باشد تشخیص دارو درمانی و تجویز داروها باید به کمک یک روانپزشک متخصص انجام بگیرد.
اگرچه همچنان داروی به‌خصوصی برای درمان اختلال مو کندن معرفی نشده است اما داروهای ضدافسردگی و ضداضطرابی برای کاهش علائم مخرب این اختلال بسیار کمک‌کننده است. به خاطر داشته باشید برای اثربخشی داروها، آن را به صورت مرتب و به‌موقع و طبق دوز مصرفی تعیین‌شده از سمت روانپزشک مصرف کنید.

بهترین کلینیک درمان اختلال تریکوتیلومانیا

موارد زیادی وجود دارد که فرد مبتلا به بیماری روانشناختی تریکوتیلومانیا تصمیم به ترک عادت کندن مو می‌گیرد، اما قادر به ترک آن نیست. بنابراین نقش یک کلینیک تخصصی و نیاز به حضور درمانگر حرفه‌ای در اینجا مشخص می‌شود.
برای یافتن بهترین کلینیک درمان اختلال کندن مو، بهتر است از جست‌وجوی اینترنتی کمک بگیرید. در این زمینه توجه داشته باشید فقط کلینیک‌ها و درمانگرانی را انتخاب کنید که نام و نشانی معتبری دارند و امکان بررسی پیشینه و رزومه آن‌ها فراهم باشد.
کلینیک مشاوره و روان درمانی افق سلامت با دارا بودن تیم تخصصی از بهترین درمانگران در زمینه‌های گوناگون، آماده ارائه خدمات به شماست.
فقط کافیست وارد سایت کلینیک افق سلامت شوید و درمانگران و رزومه آن‌ها را بررسی کیند.
سپس خدمات خود را مشخص کرده و نسبت به رزرو وقت مشاوره اقدام کنید.
افق سلامت خدمات درمانی خود را در حوزه‌های گونانون زیر ارائه می‌دهد:

• مشاوره و روان درمانی فردی
• مشاوره خانواده
• مشاوره و روانشناسی کودک و نوجوان
• مشاوره پیش از ازدواج
• زوج درمانی
• گفتار درمانی
• گروه درمانی
• نوروفیدبک
• روانپزشکی

سخن آخر

اختلال کندن مو یا وسواس تریکوتیلومانیا نوعی اختلال روانشناختی است که در آن فرد به شکل وسواس‌گونه و افراطی اقدام به کندن موی سر، مژه و ابروها و دیگر نقاط بدن خود می‌کند و آنقدر این کار را ادامه می‌دهد که مناطق مشخصی از بدن او خالی از مو می‌شوند.
این اختلال در پی یک فشار درونی، استرس و اضطراب شدید یا موقعیت ترس‌آور برای فرد به‌وجود می‌آید و زندگی طبیعی او را از حالت نرمال خارج می‌کند. درمان این اختلال می‌بایست با کمک یک درمانگر و روانپزشک متخصص در این زمینه انجام بگیرد.
اگر خودتان یا عزیزانتان به این اختلال مبتلا هستید و می‌خواهید به خوبی آن را درمان کنید، افق سلامت را از یاد نبرید. درمانگران ما در کلینیک تخصصی روانشناسی افق سلامت از ابتدا تا انتخاب مسیر سلامتی را همراه با ما هستند.