رویکرد های میان رشته ای
رویکردهای رفتاری ،شناختی روان کاوی و پدیدار شناختی هم سطح یکدیگرند یعنی همه متکی بر مفاهیم و اصول روان شناختی هستند، اما دیدگاه زیست شناختی با این رویکردها متفاوت است از بین جالبترین رویکردهای میان رشته ای چهار رویکرد را مطرح میکنیم با گرایشهای زیست شناختی – علم عصب نگر شناختی با گرایشهای روان شناختی ۱ علم شناخت نگر 2- روان شناسی تکاملی 3- روان شناسی فرهنگ نگر علم عصب نگر شناختی روان شناسی زیست شناختی اصولاً یک علم است زیرا در پی یافتن رابطه فرایندهای روانی با فرایندهای زیستی است. در علم عصب نگر ،شناختی روانشناسان میکوشند بفهمند که فعالیتهای ذهنی چگونه در مغز صورت میگیرد طبق این رویکرد ریشه ،رفتار سیستم عصبی است. برای مثال پردازش اطلاعات حاصل فعالیت قشر مغز است.
وجه شاخص علم عصب نگر این است که با استفاده از شیوههای نوین مغز افراد بهنجار را در حالی که سرگرم انجام دادن تکلیف شناختی معینی هستند، با استفاده از شیوه هایی مثل عصب نگاری وارسی مغزی و CAT بررسی کنند. این تصاویر به دست آمده بخشهایی از مغز را نشان میدهند که در جریان اشتغال به تکلیف خاصی فعال تر هستند.
نکته 1 علوم زیستی معتقد است علت فراموشی دوران کودکی شکل نگرفتن دستگاه هیپوکامپ در ۳ سال نخست زندگی است. روان شناسی تکاملی با خاستگاههای زیست شناختی مکانیسمهای روانی از جمله مکانیسمهای شناختی سر و کار دارد مفهوم محوری در روان شناسی تکاملی، این است که مکانیسمهای روان شناختی همانند مکانیسمهای زیست شناختی بر اساس فرایند انتخاب طبیعی شکل گرفته اند؛ یعنی این مکانیسمها مبنای وراثتی دارند. از جمله مباحثی که روان شناسان تکاملی روی آن کار میکنند عبارت اند از نحوه انتخاب جفت جنسی نحوه رویارویی با افراد سلطه جو و شیوه کنار آمدن با احساسات پرخاشگرانه خویش.
از نظر مبحث هشیاری کنشگرایی شباهت بیشتری به رویکرد ساخت گرایی دارد. علم شناخت نگر این رویکرد تا حدودی در واکنش به محدودیتهای رفتارگرایی و ديدگاه – مطرح شده است. در این رویکرد به مطالعه فرایندهای ذهنی مانند ادراک کردن به یاد سپردن استدلال کردن تصمیم گرفتن و مسئله حل کردن میپردازند شناخت گراها برای بررسی فرایندهای ذهنی رفتارهای خاص را مورد توجه قرار میدهند مثل رفتارگرایان با این تفاوت که آن رفتارها را بر حسب فرایندهای ذهنی زیربنایی شان تفسیر میکنند.
نکته 2 تفسیرهای روان شناسان شناختی غالباً بر قیاس بین ذهن و کامپیوتر تکیه دارد.
نکته 3 رویکرد شناختی برای اراده و فعال بودن انسان اهمیت قائل است در صورتی که رویکرد رفتاری جبرگرا است و نقشی برای اراده قائل نیست. از نظر این رویکرد یاد زدودگی کودکی به این علت است که در ۳ سال اول ،زندگی تغییر و تحول مهمی در نحوه سازماندهی تجربه ها در حافظه روی میدهد.
نکته 4 روان شناسان ،شناختی ذهن را یک نظام حل مسئله فعال و آگاه می دانند.
علم شناخت نگر به حوزه هایی از پژوهشهای روان شناسی اطلاق میشود که:
۱ با فرایندهایی مثل ،ادراک استدلال تصمیم گیری حل مسئله و به خاطر سپردن سر و کار دارند. با رشته های دیگری که به فرایندهای مزبور میپردازند نظیر فلسفه و علوم کامپیوتر همپوشی دارند. هدف عمده این رشته نحوه بازنمایی اطلاعات در ذهن بازنماییهای ذهنی است و اینکه چه نوع محاسباتی بر روی این بازنمایی ها باید انجام شــود تـا ادراک به خاطر سپردن و استدلال صورت گیرد.
رشته های مرتبط با علم شناخت نگر عبارت از روان شناسی مردم شناسی زبان شناسی فلسفه مباحثی از علم عصب نگر و هوش مصنوعی هستند. هوش مصنوعی شاخه ای از علم کامپیوتر با تمرکز بر طراحی کامپیوترهایی است که بتوانند هشیارانه عمل کنند و همچنین برنامه های کامپیوتری تدوین کنند تا بتوانند فرایندهای فکری انسان را شبیه سازی کنند.
نکته 5 علم ،شناختی ذهن انسان را همچون کامپیوتر پردازنده اطلاعات در نظر میگیرد بنیادهای علم شناخت نگر، مفاهیم محاسبه ی ذهنی و سطوح تحلیل هستند.
مفهوم پیوند گرایی برای توصیف بازنماییها و فرایندهای ذهنی میتوان از همان اصطلاحات معمول در توصیف نورونها و پیوندهای آنها استفاده کرد که آن را پیوندگرایی گویند.
روان شناسی فرهنگ نگر میان رشته ای تشکیل شده از آرای روان شناسان مردم شناسان جامعه شناسان و دیگر نظریه پردازان علوم اجتماعی است. سر و کار این میان رشته با این مطلب است که فرهنگی که فرد در آن زندگی میکند از قبیل ،سنتها زبان و جهان بینی آن (فرهنگ چگونه بر بازنمایی های ذهنی و فرایندهای روانی فرد اثر می گذارد.
برای مثال جوامع شرقی به دلیل تمایل به جمع گرایی در مقابل تمایل غربیها به فردگرایی بیشتر ترجیح میدهند که به صورت جمعی درس بخوانند. یعنی وقتی دانش آموز آمریکایی در ریاضیات با مشکل مواجه میشود هم او و هم معلمش این مشکل را به تواناییهای خود نسبت میدهند. اما ژاپنی ها این عملکرد ضعیف را در کیفیت تعامل آموزشی معلم و دانش آموز جست و جو می کنند.
بدون دیدگاه