روش های روانشناسی

روش های روانشناسی
پژوهش روان شناختی مستلزم ارائه فرضیه است زیرا نخستین گام در هر طرح پژوهشی ساختن فرضیه است. پس از آن آزمون فرضیبه با یکی از روشهای علمی است در اغب ،موارد مهمترین منبع فرضیه علمی نظریه علمی یعنی مجموعه ای به هم پیوسته از گزاره ها درباره ی هر پدیده معین است. کاربرد فرضیه در مواردی مناسب به نظر میرسد که از روش آزمایشی نیرومندترین روش علمی استفاده شود چون در این روش سعی بر این است که همه متغیرها به جز متغیرهای مورد بررسی کنترل شود در واقع امکان کنترل دقیق متغیرها مشخصه ای است که روش آزمایشی را از سایر روشهای مشاهده علمی متمایز میکند در روش آزمایشی متغیر مستقل و وابسته داریم.
متغیر مستقل متغیری است که آزمایشگر آن را دستکاری میکند تا تأثیر آن را روی متغیر وابسته مشاهده کند. متغیر وابسته: متغیری است که آزمایشگر آن را مشاهده میکند متغیر وابسته معمولاً شاخصی از رفتار آزمودنی است متغیری است که میخواهیم بررسی کنیم که تحت تأثیر تغییرات متغیر آزمایشی قرار میگیرد یا نه؟
در شیوه آزمایشی دو گروه داریم ۱- گروه آزمایشی که متغیر مستقل بر آنها اعمال میشود. ۲ گروه گواه که متغیر مستقل بر آنها اعمال نمی شود تا بتوانیم این دو گروه را مقایسه کنیم و متوجه شویم که آیا تأثیرات انجام شده واقعاً حاصل متغیر مستقل است یا نه؟ در مواردی که آزمایشگر کنترلی بر تقسیم آزمودنیها به وضعیتهای مختلف آزمایش ندارد میتوان از روش همبستگی استفاده کرد. با استفاده از این روش میتوان تعیین کرد که آیا تفاوتهایی که در شرایط طبیعی بین افراد دیده میشود با تفاوتهای آنان از لحاظ بعد دیگر ارتباط دارد یا نه. میزان همبستگی بین دو متغیر با ضریب همبستگی یا T تعیین میشود که مقدار آن بین ۱ و ۱ است. ضریب صفر نشانه ی این است که ارتباطی وجود ندارد و عدد ۱ حاکی از ارتباط کامل است ضریب همبستگی ممکن است مثبت یا منفی باشد.
روش مشاهده یکی دیگر از روشهای پژوهش است که در آن پدیده ی مورد نظر تحت مشاهده قرار میگیرد.
پدیده هایی را که مشاهده مستقیم آنها میسر نیست با استفاده از زمینه یابی یعنی استفاده از پرسشنامه ها مصاحبه ها یا تهیه ی شرح حال افراد میتوان به طور غیر مستقیم مشاهده کرد نظر سنجی های گالوپ و سرشماری ایالات متحده از مشهورترین زمینه یابی ها هستند. اصطلاح طرح آزمایش به شیوه گردآوری دادهها اطلاق میشود. یکی از کاربردهای رایج روش همبستگی در زمینه آزمونهایی است که نوعی استعداده پیشرفت یا صفت روانی را می سنجد مطالعات میدانی غالباً پیش از بررسی های آزمایشی اطلاعاتی درباره رفتار اجتماعی در اختیار پژوهشگر می گذارند.
نکته 1 مقصود از کلمه علمی این است که روش گردآوری دادهها واجد دو شرط باشد -۱ فاقد سوگیری .باشد -۲ پایایی داشته باشد.

نکته 2 در بررسی های آزمایشی می توان روابط علی را برداشت کرد اما از بررسیهای همبستگی، رابطه علی برداشت نمی شود.

نکته 3 محدویدت عمده شرح حال نگاری این است که بر حافظه افراد و بازسازی رویدادهای سالهای گذشته تکیه دارد که غالباً تحریف شده یا ناقص هستند.